“جایزه بین‌المللی بوکر”به ارپن‌بِک، نویسنده آلمانی تعلق گرفت

جنی اِرپن‌بِک، نویسنده و کارگردان آلمانی اپرا به همراه میشائیل هوفمان، مترجم، برنده “جایزه بین‌المللی بوکر” (International Booker Prize) برای ادبیات داستانی شدند. این جایزه برای رمان “کایروس” به آنها اعطا شد.

این کتاب که در اصل به زبان آلمانی نوشته شده، داستان “رابطه‌ای ویرانگر” میان یک دانشجوی جوان و یک نویسنده مسن‌تر در برلین شرقی در دهه ۱۹۸۰ را روایت می‌کند. رابطه میان این دو که از عشق مشترک آنها به موسیقی و هنر سرچشمه گرفته، در حال فروپاشی است، همان گونه که اوضاع اجتماعی اطراف آنها نیز رو به فروپاشی گذاشته است.

“ترکیبی از زیبایی و ناگواری”

به گفته هیئت داوران، این کتاب بسیار استثنایی است، زیرا “هم زیبا و هم ناخوشایند، هم شخصی و هم سیاسی” است. ارپن‌بک خواننده را دعوت می‌کند تا میان تحولات سیاسی که نسل‌ها را تعریف می‌کند و یک رابطه عاشقانه ویرانگر و حتی خشن ارتباط برقرار کند.

اِلِنور واچتل، نویسنده و مجری رادیویی کانادایی که ریاست هیئت داوران پنج نفره این جایزه را بر عهده داشت، “نثر درخشان” ارپن‌بک را برجسته کرد که “پیچیدگی یک رابطه” و فضای برلین شرقی را توصیف می‌کند. “رابطه‌ای که با شوری پرعشق آغاز می‌شود، اما به همان اندازه آغشته به عواملی چون قدرت، هنر و فرهنگ است”.

واچتل در توضیح خود می‌گوید این رمان “تداعی بسیار ساختارمندی از یک رابطه عشقی عذاب‌آور، درهم تنیدگی دگرگونی‌های شخصی و ملی است؛ این‌که جمهوری دموکراتیک آلمان چگونه با خوش‌بینی و اعتماد آغاز شد و سپس کاملاً به سوی تزلزل سوق یافت”. واچتل همچنین ترجمه میشائیل هوفمان را مورد تقدیر قرار داد. به گفته او این ترجمه “نثر غنی و خودویژه” ارپن‌بک را به خوبی بازتاب می‌دهد.

جنی ارپن‌بک درباره اثرش توضیح داد که فروپاشی دیوار برلین در سال ۱۹۸۹ “ایده رهایی” بود. او متوجه این واقعیت شده بود که این رهایی یگانه چیزی نیست که در چنین داستانی می‌توان به روایت آن پرداخت، سال‌های پیش و پس از آن نیز وجود دارند.

“تقویت وجهه داستان‌های خارجی”

“جایزه بین‌المللی بوکر” یکی از معتبرترین جوایز ادبی در بریتانیا محسوب می‌شود. این جایزه به آثار خارجی‌زبانی تعلق می‌گیرد که به انگلیسی ترجمه و در بریتانیا یا ایرلند منتشر شده‌اند.

این جایزه که طی مراسمی در گالری “تیت مدرن” لندن اعطا خواهد شد، موازی با “جایزه من بوکر” (Man Booker Prize) برای ادبیات انگلیسی‌زبان در نظر گرفته شده است.

این جایزه به منظور ارتقای شهرت ادبیات داستانی به زبان‌های دیگر که تنها بخش کوچکی از کتاب‌های منتشر شده در بریتانیا را تشکیل می‌دهد، و نیز برای تجلیل از مترجمان ادبی که بیشتر در حاشیه قرار دارند، راه‌اندازی شده است.

جایزه ۵۰هزار پوندی (حدود ۵۸ هزار یورو) میان نویسنده و مترجم تقسیم خواهد شد. میشائیل هوفمان اولین مترجم مردی است که برنده جایزه بین‌المللی بوکر از زمان آغاز به کار آن به شکل کنونی، در سال ۲۰۱۶ بدین سو است. هوفمان، متولد ۱۹۵۷ در فرایبورگ آلمان، شاعر، مترجم و ادبیات‌شناس است. او از سال ۱۹۶۱ در بریتانیا زندگی می‌کند.

جنی اِرپن‌بِک در سال ۱۹۶۷ در برلین شرقی به دنیا آمد. او نویسنده، گوینده کتاب‌های شنیداری و کارگردان است و تاکنون جوایزی برای آثار نویسندگی خود، مانند “جایزه مستقل داستان خارجی (۲۰۱۵)، جایزه توماس مان (۲۰۱۶) و حال جایزه بین‌المللی بوکر (۲۰۲۴) را نصیب خود کرده است.