برج پیزا یک بنای قرون وسطایی در ایتالیا است که به دلیل کج بودنش شهرت پیدا کرده است. اما چرا این برج تا کنون واژگون نشده است؟ برای یافتن این سوال باید به تاریخ 850 ساله این بنا نگاهی بیندازیم.
برج کج پیزا یک برج ناقوس بلند57 متری است که پیش از پایان ساختش و با مرور زمان کج شد.
این بنا در اوایل دهه 1990حدود5.44 درجه کج شده بود و کم کم داشت به آستانه فاجعه بار ۵.۵ نزدیک می‌شد که دولت ایتالیا از مهندسان برجسته دعوت کرد برای استحکام بخشیدن به این سازه به آنها کمک کنند. در نهایت یک مهندس خبره توانست کار استحکام برج پیزا را در سال 2008 به پایان برساند و آن را به زاویه 3.99 درجه بازگرداند.
نام پیزا از نام یونانی «سرزمین باتلاق‌ها» می‌آیند که به خوبی گل و لای و خاک مرطوب زیر طرح شهر را توصیف می‌کند.
ساخت برج پیزا در سال 1173 پس از میلاد آغاز شد. با گذشت پنج سال هنگامی که تنها سه طبقه پایینی آن به پایان رسیده بود، به دلیل نرم بودن خاک، پایه‌های ضلع جنوبی این بنا داخل خاک فرو رفتند و سازه کج شد و اگر مهندسان به کار خود ادامه می‌دادند به احتمال زیاد برج فرو می‌ریخت. با بروز این مشکلات و همچنین شروع جنگ در این منطقه، ساخت برج حدود 100 سال متوقف شد.
سال 1272 میلادی زمانی که خاک این منطقه کمی سفت‌تر شده بود، ساخت و ساز برج پیزا زیرنظر معماری به نام «جیووانی دی سیمون» دوباره از سر گرفته شد. هرچند این معمار توانست شیب ضلع جنوبی این بنا را کم کند اما با ساخته شدن طبقات بالایی به دلیل وزن بالای سازه، پایه‌های دیگر در زمین فرو رفتند.
زمانی که آنها طبقه هفتم و اتاق ناقوس را به اتمام رساندند زاویه شیب برج 1.6درجه بود.
قرن‌ها مهندسان راهکارهای مختلفی را برای برطرف کردن کجی برج امتحان کردند. در سال 1838میلادی برای پی بردن به این مسئله در اطراف برج چاله‌ای را حفر کردند اما با خاک برداری فقط شیب سازه بیشتر شد.
در سال 1935 مهندسان ایتالیایی برای تقویت پایه برج، داخل خاک سیمان تزریق کردند اما سیمان در سراسر فونداسیون به طور مساوی پخش نشد و موجب شد این بنا به طرف دیگر خم شود.
پس از پایان جنگ جهانی دوم محققان تحقیقاتی را در این زمینه آغاز کردند و در نهایت آنها توانستند در سال 1970مرکز ثقل انحنای برج را محاسبه کنند.
در سال 1992گروهی برای متعادل کردن بنا مقداری از خاک زیر ضلع شمالی برج را خارج کردند. سپس مهندسان قبل از این‌که به وسیله کابل‌های فولادی پی بنا را محکم کنند سازه را به کمک 600 تن سرب متعادل کردند. در نهایت مهندسان توانستند برج پیزا را با 4 درجه شیب کمی صاف کنند.
پیشبینی می‌شود این برج برای حدود 300 سال دیگر نیز همینطور باقی بماند.