افزایش ۸۰درصدی مهاجرت دانشجویان ایرانی به خارج در ۴ سال اخیر
خبرگزاری ایرنا به نقل از یک تحلیلگر حوزه مهاجرت و بر اساس آخرین داده‌های موجود در سال ۲۰۲۴ و پیش از آن گزارش داده که تعداد دانشجویان ایرانی در ۱۰ مقصد اصلی دانشجویی به ۱۱۰هزار نفر رسیده است. این گزارش یادآور می‌شود، این رقم مهاجرت در مقایسه با سال ۲۰۲۰ ، رشد ۸۲ درصدی را نشان می‌دهد.
گزارش ایرنا به نقل از بهرام صلواتی، تحلیلگر حوزه مهاجرت با اشاره به “تغییرات قابل ملاحظه در فهرست مقاصد اصلی دانشجویان ایرانی”، نوشته که تعداد مهاجران دانشجویی از ایران به خارج از کشور “از سقف تاریخی و حساس” عبور کرده است.
گزارش یادشده همچنین با اشاره به رویکرد ایران در زمینه مهاجرت‌های بین‌المللی؛ نوشته است که این روند در خصوص مهاجرت‌های خروجی “تا حدی با آشفتگی” روبروست و در زمینه “مهاجرت‌های ورودی نیز با چالش جدی مواجه است.”
این گزارش با اشاره به این که موضوع مهاجرت خروجی در ایران، “متولی مشخصی ندارد و حیطه ماموریت سازمان ملی مهاجرت در زمینه مدیریت مهاجرت‌های ورودی تعربف شده” می‌نویسد که آمارهای منظم و معتبر در خصوص مهاجرت خروجی، شامل “مهاجرت و جابجایی تحصیلی” تهیه یا منتشر نمی‌شوند.
گزارش ایرنا با اشاره به این که ترکیه اخیرا به مقصد اصلی دانشجویان ایرانی تبدیل شده خاطرنشان کرده که این کشور در سال ۲۰۲۴ “میزبان قریب به ۳۰ هزار نفر دانشجوی ایرانی بوده است.”
این تحلیلگر حوزه مهاجرت با بیان این که این میزان مهاجرت دانشجویی به ترکیه، نسبت به سال ۲۰۲۰ میلادی رشد ۱۵۸ درصدی را نشان می‌دهد می‌افزاید که کشورهای کانادا، آلمان، ایتالیا و ایالات متحده آمریکا در جایگاه‌های بعدی مقاصد مهاجرت دانشجویی از ایران قرار دارند.
صلواتی در گزارش خود در خبرگزاری ایرنا با مقایسه داده‌های آماری از آخرین سال موجود، با سال پایه ۲۰۲۰ میلادی یادآور می‌شود که “میزان رشد تعداد دانشجویان ایرانی در سه کشور ایتالیا (۲۱۱ درصد)، ترکیه (۱۵۸ درصد) و استرالیا (۱۰۳ درصد)” بوده است.
در این گزارش همچنین آمده است که در جایگاه‌های بعدی پس از ایتالیا، ترکیه و استرالیا، سه کشور انگلیس (۹۸ درصد)، کانادا (۷۹درصد) و روسیه (۷۵ درصد) قرار دارند.
این تحلیلگر حوزه مهاجرت همچنین با اشاره به این که آمریکا در میزبانی دانشجویان ایرانی نسبت به سایر کشورهای انگلیسی‌زبان، نرخ رشد نسبتا پایین‌تری دارد می‌نویسد، با وجود آن که مقاصد انگلیسی‌زبان همواره مقاصد اصلی و محبوبی برای دانشجویان ایرانی بوده‌اند اما مهاجرت دانشجویی به ایالات متحده آمریکا به دلیل “سیاست‌های تحریمی و تحدیدی در زمینه صدور ویزا برای دانشجویان ایرانی در دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱” رشد پایین‌تر ۲۹ درصدی را نشان می‌دهد.
بر اساس این گزارش، ایالات متحده آمریکا که به مدت دهه‌ها یکی از اصلی‌ترین مقاصد مهاجرت دانشجویان ایرانی محسوب می‌شد، “اکنون جایگاه خود را به ترکیه و کانادا داده است.”
در این گزارش دلیل افزایش مهاجرت تحصیلی به ترکیه، “نزدیکی جغرافیایی و فرهنگی همراه با شرایط راحت‌تر ویزایی و اقامتی” اعلام شده است.